Thời gian gần đây, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) tiếp nhận nhiều trẻ đến khám và điều trị do mắc phải hội chứng Tic. Qua khảo sát, hầu hết những trẻ mắc hội chứng này đều có thời gian xem tivi, sử dụng điện thoại quá nhiều.
Trẻ đi khám do mắc hội chứng Tic gia tăng
Con đang khỏe bỗng nhiên có nhiều biểu hiện lạ
Theo ghi nhận tại khoa nội nhiễm thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 HCM, mỗi ngày phòng khám nội thần kinh tiếp nhận từ 5-6 bệnh nhi mắc phải hội chứng Tic với các biểu hiện như: nheo mắt, lẩm bẩm, lắc đầu, nhún vai, hắng giọng, la hét, lặp lại một câu từ nhiều lần...
Trước dịch COVID-19, bệnh viện cho biết rất ít khi tiếp nhận những trường hợp này, thường hai ngày mới có 1-2 bệnh nhi.
Chị Nguyễn Thị Thúy (40 tuổi, ở TP Hồ Chí Minh) phát hiện con trai 7 tuổi có nhiều biểu hiện bất ổn sau thời gian học trực tuyến. Cậu bé thường nháy mắt, lắc đầu, chun mũi một cách vô thức. Tình trạng kéo dài, dù thể chất không ảnh hưởng nhưng chị Thủy quyết định đưa con đi khám.
“Lúc đó mình mới biết con bị loạn thị và mắc hội chứng Tic, dạng rối loạn vận động liên quan đến sử dụng máy tính, điện thoại nhiều. Bác sĩ tư vấn mình thay đổi phương pháp tiếp cận máy tính, giãn thời gian xem cho con”, chị nói.
Sau 2 tháng “kiêng” máy tính, cậu bé đã cải thiện. Tuy nhiên, theo chị Thúy, khi nào xem điện thoại, máy tính nhiều hơn, các dấu hiệu lại xuất hiện.
Đây không phải trường hợp cá biệt mắc hội chứng này. Mới đây, bệnh viện cũng tiếp nhận một bé trai 10 tuổi được bà ngoại đưa đến khám vì nghi ngờ trẻ bị động kinh. Em thường nheo mắt, lắc đầu, há miệng, giật cơ liên tục không kiểm soát được.
"Ba mẹ cháu đi làm xa nên tôi chăm sóc thay. Trước đó do dịch COVID-19 phải giãn cách, cháu ở nhà ít khi ra ngoài chơi nên tôi hay cho xem điện thoại. Cháu thường sử dụng để chơi game, đôi khi bắt chước theo trào lưu trên TikTok.
Thấy cháu biểu hiện nheo mắt, giật cổ nặng hơn hai ngày liên tiếp nên tôi liền đưa đi thăm khám. Bác sĩ nói cháu mắc phải hội chứng Tic, cần để cháu hạn chế sử dụng điện thoại lại", bà ngoại cháu nói.
Trẻ xem quá nhiều điện thoại dễ mắc hội chứng Tic
Hội chứng Tic – Bệnh từ điện thoại, tivi
Bác sĩ Lý Hiển Khánh - Khoa nhiễm thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) - cho biết hội chứng Tic là một dạng rối loạn vận động có tính tự phát, ngoài các nguyên nhân như di truyền, yếu tố khác, hiện nay nguyên nhân chủ yếu là do trẻ tiếp xúc quá nhiều với các thiết bị điện tử để chơi game, xem phim.
Trẻ mắc hội chứng Tic vẫn rất tỉnh táo, nhận thức bình thường, không ảnh hưởng đến tim mạch, hô hấp,... Tuy nhiên, nếu không được điều trị, trẻ đến trường sẽ bị kỳ thị, tự ti làm ảnh hưởng đến kết quả học tập, tâm lý của trẻ.
Bác sĩ Khánh cho biết thêm trẻ mắc hội chứng Tic khác với bệnh động kinh, động kinh thường mất ý thức và có các cơn co giật mạnh, ngược lại ở hội chứng Tic, trẻ vẫn nhận thức bình thường.
Để điều trị cho trẻ mắc hội chứng Tic cần mất từ 3-6 tháng, trẻ được dùng thuốc giảm đau hoặc thuốc chống loạn thần như pimozide, risperidone và aripiprazole và điều chỉnh hành vi như hạn chế sử dụng thiết bị điện tử.
Bác sĩ Nguyễn Thành Danh, Khoa mắt - tai mũi họng - răng hàm mặt, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), cho biết những năm gần đây Việt Nam ghi nhận ngày càng nhiều những rối loạn Tic ở trẻ em, đặc biệt là bé trai ở độ tuổi đến trường.
Theo BS Danh, bên cạnh những bất thường não di truyền hoặc các chất dẫn truyền thần kinh và một số yếu tố sinh học, việc tiếp xúc với thiết bị điện tử sớm và kéo dài cũng được cho là một trong những yếu tố thuận lợi có thể gây ra hội chứng này.
Tic được chia thành nhiều nhóm: Tic vận động (nháy mắt, chun mũi, nhún vai, lắc đầu, giật cơ hàm), Tic âm thanh đơn giản, tạm thời (thở dài, ho, lẩm bẩm, các âm thanh khác như tặc lưỡi, hắng giọng, la hét...), Tic phức tạp, mãn tính cho đến hội chứng thần kinh Tourette liên quan đến nhiều nhóm cơ.
Hiện nay, quá trình điều trị rối loạn Tic thường kéo dài, các bác sĩ sẽ can thiệp xoay quanh các liệu pháp tâm lý - hành vi, kết hợp sử dụng thuốc. Phụ huynh nên chú ý phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời các bất thường của con mình.
Gia đình – Liều thuốc tốt nhất hỗ trợ trẻ vượt qua Tic
Chuyên gia tâm lý Nhan Cẩm Nghi, Đơn vị Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng Thành phố (TP HCM), cho biết trẻ bị rối loạn Tic mức độ nhẹ đến trung bình thường không ảnh hưởng đến đời sống thường ngày. Tuy nhiên, rối loạn Tic cũng ảnh hưởng đến sinh hoạt và hình ảnh bản thân trẻ, dễ dẫn đến bị cô lập, mâu thuẫn trong các mối quan hệ hoặc thậm chí bị bắt nạt. Do đó, gia đình cần thấu hiểu và đồng hành với trẻ.
Đầu tiên cần theo dõi về mức độ và tần suất xuất hiện Tic. Sau khi đã quan sát và nắm rõ các dấu hiệu cảnh báo hoặc kích hoạt triệu chứng, cha mẹ cần giải thích về rối loạn Tic một cách phù hợp với lứa tuổi cũng như mức độ nhận thức của trẻ, hướng dẫn trẻ tìm một chuyển động thích hợp thay thế vận động Tic (ví dụ: hít thở theo nhịp, đếm từ 1 đến 10...), luyện tập ứng phó với những yếu tố kích hoạt và thực hành thư giãn.
Theo chuyên gia tâm lý Cẩm Nghi, cha mẹ cần lưu ý các triệu chứng Tic thường gia tăng khi con gặp lo âu, phấn khích hay mệt mỏi. Vì thế, việc tổ chức những hoạt động nhẹ nhàng, thu hút sự tập trung, chú ý của trẻ góp phần giảm nhẹ tác động của Tic. Ngoài ra, việc động viên, khen thưởng khi trẻ có cố gắng kiểm soát Tic cũng góp phần gia tăng hành vi tích cực của trẻ.
"Trong sinh hoạt thường ngày, gia đình cần lưu ý tránh không phê phán trẻ, đồng thời trấn an khi triệu chứng Tic ảnh hưởng đến cảm xúc cũng như sự tự tin của trẻ. Việc dành thời gian tương tác, giao tiếp với trẻ và hạn chế sử dụng điện thoại cũng góp phần giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của rối loạn Tic nói riêng và tốt cho phát triển của trẻ nói chung" - chuyên gia tâm lý Cẩm Nghi phân tích.
Để con từ bỏ thói quen xem tivi, điện thoại, các bác sĩ lưu ý cha mẹ cần làm gương, không sử dụng các thiết bị điện tử trước mặt con. Thay vào đó bạn hãy dành thời gian chơi cùng con như xếp hình, đọc sách, tham gia các hoạt động thể dục hoặc cùng con làm việc nhà.
Đối với trẻ đang bị nghiện xem tivi, điện thoại, cha mẹ cần từ từ cắt giảm thời lượng sử dụng cho trẻ. Không nên ép con ngừng chơi một cách đột ngột.
XEM THÊM:
.jpg)
.jpg)
