Mục lục [Ẩn]
Ung thư tuyến tụy là căn bệnh khó chẩn đoán sớm do tụy nằm sâu trong ổ bụng, triệu chứng giai đoạn sớm thường rất mơ hồ. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới nhờ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể dự đoán khả năng bị ung thư tuyến tụy trước 3 năm dựa trên các bệnh án.
Tại thời điểm chẩn đoán ung thư tụy, chỉ 20% trường hợp có thể mổ được
AI có thể dự đoán ung thư tuyến tụy sớm ba năm
Nghiên cứu này được thực hiện bởi các chuyên gia tại Trường Y Harvard, Đại học Copenhagen phối hợp với Hệ thống Y tế VA Boston, Viện Ung thư Dana-Farber và Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan.
Nghiên cứu cho thấy, AI có thể phát hiện các trường hợp ung thư tuyến tụy tiềm ẩn bằng cách sàng lọc dân số.
Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã áp dụng thuật toán AI cho dữ liệu lâm sàng của 9 triệu bệnh nhân từ Đan Mạch và Mỹ để tìm ra ai mắc ung thư tuyến tụy. Họ tạo ra mô hình học máy (machine learning) để đọc các mã chẩn đoán trong hồ sơ bệnh án và kết nối với bệnh ung thư tuyến tụy.
Các nhà nghiên cứu đã thử các phiên bản khác nhau của thuật toán AI để chẩn đoán vào các thời điểm khác nhau. Họ nhận ra phương pháp này cho kết quả chính xác hơn phương pháp chẩn đoán và phát hiện ung thư tuyến tụy phổ biến hiện tại.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn ở giai đoạn đầu và cần phải trải qua nhiều thử nghiệm.
Giáo sư Chris Sander từ Trường Y Harvard (Mỹ) kiêm giám sát nghiên cứu nhận định công cụ AI giúp phát hiện sớm người có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy, từ đó tiết kiệm tài chính, thời gian cho bệnh nhân cũng như giúp bác sĩ tập trung cứu chữa người bệnh.
"Một trong những điều quan trọng nhất mà các bác sĩ lâm sàng phải đối mặt hàng ngày là phân biệt ai có nguy cơ mắc ung thư cao hơn, ai cần xét nghiệm thêm, ai cần thực hiện những thủ tục xâm lấn tốn kém và nhiều rủi ro", ông Sander nói, thêm rằng công cụ trên có thể khắc phục điều này.
Ung thư tuyến tụy – Khó phát hiện, khó chữa
Ung thư tụy không phải là loại ung thư phổ biến nhưng lại nằm trong nhóm bệnh ung thư nguy hiểm hàng đầu. Phần lớn bệnh nhân được phát hiện ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho quá trình điều trị, đồng thời nguy cơ tái phát và tỷ lệ tử vong rất cao.
Ung thư tụy rất khó phát hiện ở giai đoạn sớm vì không có triệu chứng điển hình. Do đó các chuyên gia khuyên bạn không nên chủ quan với căn bệnh này và hãy đi khám sớm khi cơ thể xuất hiện những triệu chứng sau:
- Đầy hơi: Đây là dấu hiệu sinh lý bình thường, hay gặp khi bạn ăn quá no hoặc gặp ở những phụ nữ đang trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu tình trạng đau bụng kéo dài thì rất có thể đây chính là triệu chứng của một số bệnh lý về đường tiêu hóa, bao gồm ung thư tuyến tụy.
- Đau bụng: Đây là biểu hiện thường gặp ở bệnh nhân mắc ung thư tụy. Những cơn đau thường diễn ra ở vùng thượng vị hoặc đau vùng hạ sườn phải, một số trường hợp còn bị đau vùng quanh lưng. Giai đoạn đầu, những cơn đau thường âm ỉ và không kéo dài. Nhưng càng về sau, mức độ đau càng tăng dần, nhất là vào ban đêm.
- Vàng da: Đây là một trong những biểu hiện bất thường của cơ thể mà bạn không nên chủ quan. Theo các chuyên gia, vàng da có thể là dấu hiệu của các bệnh ung thư, chẳng hạn như ung thư gan, ung thư tụy, …
Những khối u ung thư có thể xâm lấn đường mật, gây chặn ống dẫn giải phóng mật vào ruột, từ đó khiến cho các bilirubin tích tụ trong máu, theo đường máu đi đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể và gây vàng da. Phần lớn các trường hợp có khối u ung thư phần đầu tụy sẽ có biểu hiện vàng da. Những trường hợp có khối u ở thân và đuôi tụy thì ít gặp phải triệu chứng này hơn, tình trạng vàng da tắc mật thường tiến triển chậm. Bên cạnh vàng da, bệnh nhân còn có thể gặp phải tình trạng ngứa da và lòng trắng mắt chuyển vàng.
- Phân nhạt màu và nước tiểu đậm màu hơn: Nước tiểu đậm màu có thể do bạn đã bị mất nước và phân nhạt màu cũng có thể do chế độ ăn của bạn. Nhưng nếu tình trạng này kéo dài thì rất có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tụy. Nguyên nhân là do những khối u ung thư phát triển và gây tắc dịch mật dẫn đến phân nhạt màu và nước tiểu đậm màu hơn.
- Ăn không ngon hay buồn nôn và ói mửa: Tuyến tụy có nhiệm vụ tạo ra những enzyme tiêu hóa để hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn. Vì thế khi cơ quan này bị tổn thương, sẽ ảnh hưởng lớn đến quá trình tiêu hóa thức ăn, đồng thời kích thước khối u lớn cũng ảnh hưởng đến dạ dày. Từ đó gây cảm giác chán ăn, buồn nôn, ợ nóng và trào ngược axit thực quản.
- Sụt cân: Nếu bạn bị sụt khoảng 5% trọng lượng cơ thể mà chưa rõ nguyên nhân thì đừng nên chủ quan vì đây rất có thể là triệu chứng của bệnh ung thư tuyến tụy. Những khối u ung thư có xu hướng giải phóng các cytokine vào máu và khiến cơ thể đốt cháy nhiều calo hơn so với bình thường.
- Bị tiểu đường có thể là triệu chứng của ung thư tụy: Tuyến tụy cũng là cơ quan giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Khi tuyến tụy bị tổn thương hoặc xuất hiện những tế bào ung thư thì sẽ ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin và gây ra bệnh tiểu đường.
Phòng ngừa ung thư tuyến tụy
Hiện nay, các nhà nghiên cứu và bác sĩ vẫn chưa hiểu nguyên nhân gây ra ung thư tuyến tụy. Điều đó cũng có nghĩa là họ không biết các bước bạn có thể thực hiện để ngăn ngừa ung thư tuyến tụy.
Tuy nhiên, một số thay đổi lối sống và phương pháp bảo vệ sức khỏe có thể làm giảm nguy cơ của bạn. Ví dụ như:
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, bao gồm cả ung thư tuyến tụy.
- Uống ít rượu, bia: Bỏi uống nhiều rượu bia có thể làm tăng nguy cơ bị viêm tụy mãn tính và có thể là ung thư tuyến tụy.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu của một số loại ung thư.
XEM THÊM:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.png)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
