Bạn hiểu gì về oxy hóa - Nguồn sinh lực quan trọng bậc nhất của cơ thể?

   Con người có thể sống hai tháng mà không có thức ăn, hai tuần mà không có nước, nhưng chỉ có thể sống bốn phút nếu không có oxy. Mọi người đều biết oxy rất quan trọng cho sự sống, nhưng để biết chính xác tầm quan trọng đó đến mức như thế nào thì mời quý vị và các bạn hãy cùng theo dõi bài viết sau đây.

Bạn biết gì về oxy - Nguồn sinh lực quan trọng bậc nhất của cơ thể?

Vai trò của oxy với sự sống

   Hàng ngày, chúng ta hít thở khí oxy vào phổi, oxy sau đó đi vào máu, được hấp thụ bởi các huyết sắc tố và vận chuyển vào tế bào ở khắp mọi nơi trong cơ thể. Ở đó, oxy được kết hợp với các nguyên tố khác và biến nó thành nước. Năng lượng được giải phóng trong tất cả các quá trình đó là những gì mà tế bào chúng ta sử dụng để cung cấp năng lượng cho toàn bộ chức năng tế bào. Vì vậy, không có oxy, không có bất kỳ hoạt động nào của cơ thể được diễn ra, kể cả hấp thu dinh dưỡng từ thực phẩm.

   Một cuộc sống quá ít oxy, mức oxy tế bào thấp thực sự có thể gây rất nhiều bệnh lý cho cơ thể.

Thiếu oxy gây ung thư

   Năm 1931, tiến sĩ Otto Warburg đoạt giải Nobel Y học nhờ phát hiện ra mối liên hệ giữa oxy và ung thư: Bệnh ung thư có rất nhiều nguyên nhân thứ cấp, nhưng hiểu sâu xa nhất lại chỉ có một nguyên nhân là sự thay thế quá trình hô hấp oxy trong các tế bào bình thường bằng quá trình lên men của đường (Tức là tế bào ung thư không sử dụng oxy để làm năng lượng, thay vào đó sử dụng đường Glucose).

   Cho tới tận ngày nay, mối liên hệ giữa ung thư và lượng oxy thấp đã nhiều lần được chứng minh. Gần đây, các nhà nghiên cứu từ Đại học Georgia đã công bố trên Tạp chí Sinh học Tế bào Phân tử một phân tích mẫu của bảy loại ung thư khác nhau trong phòng thí nghiệm và họ kết luận rằng tình trạng thiếu oxy lâu dài trong các tế bào khiến ung thư lan rộng.

Thiếu oxy gây tổn hại tế bào não và thần kinh

   Thiếu oxy gây thu hẹp các mạch máu xung quanh não và tim, làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan đó dẫn đến não thiếu đường. Đây là một vấn đề nan giải bởi glucose là nguồn dinh dưỡng chính của não bộ.

   Nếu tế bào thiếu oxy trong một thời gian dài mà không được chú ý sẽ gây ra sự thoái hóa mãn tính của cơ thể. Theo như một nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Leeds, Anh kết luận rằng: Mức độ oxy thấp trong não có mối liên hệ rõ ràng với bệnh Alzheimer.

   Khi thiếu oxy, các tế bào thần kinh còn mất đi một số khả năng truyền tin, làm giảm khả năng thích ứng trước những thay đổi của môi trường bên trong và chống lại các chất độc mà chúng ta ăn hoặc hít vào cơ thể mỗi ngày.

   Quá ít oxy tế bào cũng đã được báo cáo là có thể kích hoạt quá mức hệ thống thần kinh giao cảm - hệ thống có vai trò kích thích phản ứng của cơ thể trước các mối đe dọa. Vì vậy, chúng ta thường cảm thấy căng thẳng, lo lắng nhiều hơn.

Thiếu oxy gây nhiều bệnh lý khác

   Nhìn chung, thiếu oxy tế bào không chỉ gây bệnh ung thư, bệnh thần kinh mà còn ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể. Chúng gây mệt mỏi, bệnh tim mạch, tiêu hóa kém, đau nhức cơ bắp, hội chứng ruột kích thích, chóng mặt, trầm cảm, mất trí nhớ, bệnh mãn tính đường hô hấp, nhiễm trùng…

   Ngược lại, cung cấp oxy hàm lượng cao có thể coi là một “liều thuốc” cho việc điều trị một số bệnh lý. Tạp chí Chăm sóc Sức khỏe đã báo cáo một nghiên cứu trên 25 bệnh nhân nhập viện với tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính nặng. Các bác sĩ đã chỉ định sử dụng buồng tăng áp, tiếp xúc với 100% oxy cho các bệnh nhân này. 6 giờ sau khi trải qua liệu pháp oxy, hơn 45% trong số họ đã cho thấy sự hồi phục đáng kể. Vì vậy, oxy được coi là một phương pháp hiệu quả để điều trị ban đầu cho người trưởng thành mắc những bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp.

Liệu pháp oxy cao áp được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau

Oxy hóa: Thứ biến oxy thành con dao 2 lưỡi

   Đặc tính đặc trưng của oxy chính là sức mạnh của nó. Trong công nghiệp, oxy là nguyên liệu cho quá trình đốt cháy, oxy dùng cho chất tẩy rửa, chất tẩy trùng, chất khử mùi, oxy khiến kim loại bị gỉ sét.

   Trong cơ thể chúng ta cũng vậy, oxy không chỉ là khởi nguồn cho mọi hoạt động sống của tế bào, oxy cũng có khả năng phá hủy những hoạt động đó.

   Cơ thể chuyển hóa thức ăn bằng phản ứng giữa oxy với các chất dinh dưỡng trong thức ăn, giúp phân hủy thức ăn, nhưng sự kết hợp này lại tạo nên các gốc tự do - là các nguyên tử và phân tử có số electron lẻ, làm hư hại mọi thứ trên đường đi của chúng. Để ổn định bản thân với số điện tử chẵn, các nguyên tử và phân tử này phải đánh cắp một điện tử từ những nguyên tử khác. Những nguyên tử và phân bị sau khi bị cướp đoạt lại trở thành các gốc tự do mới.

   Quá trình này diễn ra cực kỳ mạnh mẽ, tiến sĩ Andrew Weil đã so sánh hiện tượng này như một cơn lốc xoáy, xé toạc mọi thứ trên đường đi của nó - một phản ứng dây chuyền của tổn thương tế bào có liên quan đến ung thư và lão hóa, cũng như vô vàn những vấn đề tồi tệ khác. Quá trình này được gọi chung là oxy hóa.

   Tuy nhiên một điều đáng mừng là chúng ta có thể chống lại oxy hóa bằng một số cách. Dinh dưỡng - một nguồn sinh lực quan trọng khác có thể cung cấp một lượng đáng kể các chất chống oxy hóa, giúp trung hòa các gốc tự do và khiến chúng trở nên vô hại. Chỉ cần một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, bạn sẽ không phải lo lắng về quá trình oxy hóa này.

Oxy hóa và chất chống oxy hóa

Làm thế nào để duy trì nguồn oxy dồi dào?

   Oxy là nguồn sinh lực quan trọng bậc nhất nhưng đồng thời cũng thường bị coi nhẹ nhất. Để duy trì nguồn cung cấp oxy lành mạnh, chúng ta cần phối hợp đồng thời các biện pháp sau:

Chế độ dinh dưỡng

• Tăng cường sử dụng các loại rau xanh có lá màu xanh như: cải xoăn, cải bó xôi, tảo xoắn, tảo lục… Đây là những thực phẩm có hàm lượng chất diệp lục cao, chống oxy hóa rất tốt.
• Bổ sung đủ lượng acid béo thiết yếu qua các thực phẩm: quả óc chó, hạt chia, hạt lanh, tảo, cá hồi, cá mòi. Acid béo tốt giúp duy trì thành tế bào khỏe mạnh, thiếu acid béo khiến việc trao đổi oxy trong tế bào diễn ra kém hơn.
• Thực phẩm tươi sống sẽ có hàm lượng oxy cao hơn. Quá trình nấu ăn làm giảm lượng oxy, tăng tốc độ oxy hóa của thức ăn.
• Giảm bớt các loại thực phẩm không cung cấp oxy bao gồm: chế phẩm từ động vật, thực phẩm chế biến và đường. Chúng không chỉ không cung cấp oxy mà việc tiêu hóa, hấp thu chúng cũng sẽ làm cạn kiệt nguồn oxy của cơ thể.

Nước uống

   Uống đủ nước chất lượng cao. Khi nước được chảy trong tự nhiên, trong hồ hoặc suối, nước được sục khí trong quá trình chuyển động, nhờ vậy mà chứa một lượng oxy dồi dào. Chúng ta cần uống nước từ các sông suối không bị ô nhiễm, nếu điều này là quá khó khăn thì cũng cần cố gắng sử dụng các nguồn nước sạch, được cấu tạo bởi hàm lượng khoáng chất cao.

Kiềm hóa cơ thể

   Nếu chúng ta duy trì môi trường bên trong cơ thể mang tính kiềm bằng cách bổ sung đủ khoáng chất trong chế độ ăn uống, các tế bào tự nhiên sẽ giàu oxy.

   Để hiểu rõ hơn về kiềm hóa và các cách kiềm hóa cơ thể, xin mời các bạn theo dõi bài viết: Kiềm hóa cơ thể quan trọng như thế nào và thực hiện ra sao?

Thải độc cơ thể

   Hệ thống thải độc của cơ thể giúp rửa sạch các vụn tế bào của quá trình trao đổi chất, các gốc tự do, từ đó giúp duy trì mức oxy tế bào ở mức ổn định. Nếu thận không thể loại bỏ các chất độc, độc tố sẽ bị giữ lại trong máu và làm giảm lượng oxy mà máu có thể vận chuyển.

   Chúng ta cần duy trì thói quen phòng tránh tối đa các chất độc bên ngoài như ô nhiễm, chất độc gia dụng, thuốc, thực phẩm bẩn, chất kích thích, từ đó giảm áp lực cho thận.

Tập luyện

• Hãy tập thể dục mỗi ngày, khi tập thể dục, chúng ta sẽ hít thở sâu hơn và thu được lượng oxy lớn hơn so với thở nông, khi thở ra cũng sẽ tống hoàn toàn chất trong phổi ra ngoài, trong đó có các khí độc hại. Hít thở sâu cũng là một biện pháp giúp giải tỏa căng thẳng, stress rất tốt. Bạn có thể tập chạy, tập tạ hoặc tập nhịp điệu.
• Một phương thức tập luyện khác có rất nhiều lợi ích tới sức khỏe và đang được nhiều người quan tâm đó là tập thiền. Một trong những yếu tố quan trọng nhất khi tập thiền đó là tập trung vào hơi thở của mình. Điều này giúp bạn hít thở một cách có ý thức, mỗi hơi thở giúp làm đầy phổi của bạn, và sau đó làm rỗng chúng hoàn toàn.

Thiền là phương pháp tập thở hiệu quả

• Một lưu ý khác là hãy tập ở ngoài trời, nơi có nồng độ oxy cao hơn trong nhà. Hãy dành thời gian chăm sóc cho cây cối và cỏ xung quanh, giúp không khí trong lành hơn.

   Những biện pháp trên sẽ giúp bạn duy trì một lượng oxy dồi dào và ổn định, từ đó phòng ngừa, chống chọi với bệnh tật hiệu quả. Cám ơn các bạn đã đón xem!

XEM THÊM:

• Tập thể dục - Lợi ích tuyệt vời và những lưu ý cần biết
• Cách làm 5 loại giấm đặc biệt tốt cho sức khỏe