Liệu pháp miễn dịch trước và sau phẫu thuật giúp cải thiện kết quả điều trị ung thư phổi

   Durvalumab - một loại thuốc thuộc nhóm liệu pháp miễn dịch đã được nghiên cứu gần đây chứng minh là có thể cải thiện đáng kể kết quả điều trị ung thư phổi khi được sử dụng cùng với hóa trị liệu trong giai đoạn trước và sau phẫu thuật so với việc chỉ sử dụng hóa trị liệu kết hợp với phẫu thuật.

Liệu pháp miễn dịch giúp cải thiện đáng kể kết quả điều trị ung thư phổi sau phẫu thuật

Durvalumab có vai trò gì trong điều trị ung thư phổi?

   Tế bào lympho T là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch, có vai trò nhận biết và kích hoạt phản ứng tiêu diệt các tác nhân lạ trong cơ thể, trong đó có tế bào ung thư. Tuy nhiên, để phân biệt tế bào ung thư với các tế bào bình thường, tránh việc tiêu diệt nhầm thì trên tế bào T có các protein đặc biệt gọi là điểm kiểm soát miễn dịch, bao gồm:

• Kháng nguyên độc tế bào lympho T (CTLA-4): thúc đẩy hoặc ức chế quá trình tiêu diệt tế bào.
• Protein chết tế bào theo chu trình (PD-1): thúc đẩy hoặc ức chế việc tế bào chết theo chu trình.

   Để có thể tồn tại và phát triển không ngừng, các tế bào ung thư phổi đã “vượt mặt” hệ thống miễn dịch bằng cách sản sinh ra các loại protein tương ứng với protein có trên tế bào T, bao gồm: PD-L1 và CTLA-4/B7.

   PD-L1 (trên tế bào ung thư phổi) gắn kết với PD-1 (trên tế bào T) gây ức chế quá trình tế bào ung thư phổi chết theo chu trình. Còn sự gắn kết giữa CTLA-4/B7 (trên tế bào ung thư phổi) và CTLA-4 (trên tế bào T) gây ức chế quá trình tiêu diệt tế bào ung thư của tế bào T. Chính vì vậy, tế bào ung thư phổi có thể sống sót và tiếp tục phát triển bất chấp sự hiện diện của tế bào lympho T.

    Để khắc phục các “thủ đoạn tinh vi” này của tế bào ung thư phổi thì Durvalumab, một chất ức chế điểm soát miễn dịch nhắm vào PD-L1 đã ra đời và được phê duyệt để điều trị cho bệnh nhân mắc ung thư phổi và cả ung thư đường mật, ung thư gan. Durvalumab ngăn cản sự gắn kết giữa PD-L1 và PD-1, từ đó khiến tế bào ung thư phổi chết theo chu trình.

Cơ chế tác dụng của Durvalumab trong điều trị ung thư phổi

   Durvalumab được chỉ định điều trị cho bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III không thể tiến hành phẫu thuật và cũng không có cải thiện đáng kể khi được điều trị bằng phương pháp hóa trị và xạ trị. Còn với ung thư phổi tế bào nhỏ, durvalumab kết hợp với etoposide và carboplatin hoặc cisplatin là những chỉ định điều trị đầu tay cho người bệnh.

Durvalumab cải thiện đáng kể kết quả điều trị ung thư phổi khi được sử dụng trước và sau phẫu thuật

   Mới gần đây, các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Ung thư MD Anderson của Đại học Texas, Hoa Kỳ đã công bố kết quả thử nghiệm Giai đoạn III của nghiên cứu AEGEAN tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AACR) năm 2023.

   Thử nghiệm AEGEAN đánh giá tác dụng của việc sử dụng liệu pháp miễn dịch (cụ thể là thuốc durvalumab) kết hợp với hóa trị liệu trước và sau phẫu thuật ung thư phổi không tế bào nhỏ so với việc chỉ sử dụng hóa trị liệu cùng với phẫu thuật.

   Cuộc thử nghiệm bắt đầu tiến hành từ ngày 06/12/2018 trên 825 người tình nguyện, chia làm 2 nhóm:

• Nhóm 1: Sử dụng Durvalumab và thuốc hóa trị trong suốt thời kỳ phẫu thuật (bao gồm cả trước và sau phẫu thuật).
• Nhóm 2: Sử dụng giả dược (không có tác dụng điều trị, chỉ được sử dụng để đối chiếu tác dụng với thuốc hoặc phương pháp được nghiên cứu) và thuốc hóa trị trong suốt thời kỳ phẫu thuật.

   Để đánh giá hiệu quả của Durvalumab trong điều trị ung thư phổi, các nhà khoa học tập trung vào hai chỉ số: Tỷ lệ sống mà không có biến cố bất lợi (EFS) và tỷ lệ đáp ứng hoàn toàn bệnh lý (pCR). Trong đó, tỷ lệ đáp ứng hoàn toàn bệnh lý được định nghĩa là các khối u và hạch tan hoàn toàn, không có tổn thương mới và không còn các triệu chứng của ung thư phổi trong vòng ít nhất 15 tuần kể từ khi người bệnh hoàn tất quá trình điều trị.  

   Kết quả nghiên cứu cho thấy, nhóm bệnh nhân được dùng durvalumab có chỉ số pCR đạt tới 17,2% so với 4,3% ở nhóm bệnh nhân chỉ dùng hóa trị liệu. Còn về chỉ số EFS, các nhà khoa học chưa đưa ra con số chính xác bởi thử nghiệm vẫn đang trong quá trình tiến hành. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng đưa ra một con số khác rất đang mong đợi đó là tỷ lệ tái phát bệnh ung thư phổi, xuất hiện các biến cố bất lợi trong quá trình điều trị hoặc tử vong thấp hơn tới 32% khi người bệnh ung thư phổi được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch so với hóa trị đơn thuần.

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư phổi sau phẫu thuật

   Bên cạnh các kết quả đã được báo cáo, John Heymach, nhà nghiên cứu chính của AEGEAN, cũng dành sự quan tâm đặc biệt tới việc phục hồi cho người bệnh ung thư phổi sau phẫu thuật. Bởi thực tế, cho dù người bệnh có được sử dụng liệu pháp miễn dịch tiên tiến thì cũng không thể tránh khỏi các phản ứng mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và nôn sau phẫu thuật. Chính vì vậy, chế độ dinh dưỡng là rất quan trọng.

   Theo đó, một số lưu ý về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh ung thư phổi sau phẫu thuật bao gồm:

- Ăn đồ dễ tiêu và chia nhỏ bữa ăn trong ngày: Bệnh nhân cần được ăn các món chế biến lỏng, dễ tiêu như cháo, súp và chia nhiều bữa trong ngày, tránh ăn quá no trong một bữa.

Người bệnh ung thư phổi sau phẫu thuật nên được ăn các món lỏng, dễ tiêu

- Tăng cường các chất béo có lợi: Người bệnh ung thư phổi sau phẫu thuật nên tăng cường các loại chất béo không bão hòa có lợi từ dầu oliu, dầu cá thay vì các loại chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa không có lợi từ mỡ lợn, gà, bò, dầu dừa, đồ ăn chiên rán. Bởi mỡ động vật (trừ mỡ cá) được chứng minh là có thể hòa tan và khiến cơ thể tăng hấp thu các chất gây ung thư, dẫn tới tái sinh tế bào ung thư.

- Thường xuyên ăn các loại thực phẩm ngừa ung thư. Đây là những loại thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa và thành phần dưỡng chất giúp tăng cường khả năng miễn dịch, tốt cho người bệnh ung thư phổi, đặc biệt là người bệnh sau phẫu thuật. Sau đây là 20 loại thực phẩm người bệnh có thể tham khảo: trà xanh, nghệ, nước hầm xương, nho, ớt, cá hồi, chanh, mầm bông cải xanh, dưa cải bắp, quả lựu, quả sung Mỹ, cải xoong, nấm Chaga, mầm hành tây, nấm vân chi (nấm đuôi gà Tây), hạt lanh, xoài xanh, cây xô thơm, quả aronia, quế.

   Nghiên cứu của tiến sĩ John Heymach và các cộng sự dự đoán sẽ kết thúc giai đoạn thử nghiệm vào 30/04/2024. Đây chắc chắn sẽ là tin vui tới những người bệnh ung thư phổi nói riêng và người bệnh ung thư nói chung. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để nhận thêm những thông tin mới nhất về ung thư. Cám ơn các bạn đã đón xem!

XEM THÊM:

• Nguy cơ thiếu một số thuốc ung thư và những rủi ro từ việc thiếu thuốc
• Tìm hiểu liệu pháp kháng thể đơn dòng trong điều trị ung thư