Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch là gì?

     Xơ vữa động mạch là một tình trạng được bắt gặp phổ biến trên lâm sàng và thường gặp ở những người cao tuổi. Tuổi tác càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng tăng.

    Xơ vữa động mạch là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh tim mạch nguy hiểm, như suy tim hay đột quỵ. Vậy, nguyên nhân gây xơ vữa động mạch là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu điều này trong bài viết dưới đây nhé!

Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch là gì?

   Động mạch là những mạch máu lớn vận chuyển máu từ tim đến các cơ quan khác trong cơ thể. Dòng máu này giàu oxy và dưỡng chất, giúp các cơ quan được nuôi dưỡng và hoạt động ổn định.

   Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám bất thường xuất hiện trong lòng các mạch máu này. Sự hiện diện của chúng khiến tiết diện mạch máu bị thu hẹp, dòng máu lưu thông khó khăn hơn. Điều này khiến cho lưu lượng máu đến các cơ quan nhất định bị giảm đi. Về lâu dài, xơ vữa sẽ dẫn đến nhiều bệnh tật và rối loạn trong cơ thể.

    Tùy thuộc vào động mạch bị ảnh hưởng, mà người bệnh có thể gặp nhiều vấn đề khác nhau như:

• Xơ vữa động mạch cảnh làm giảm lưu lượng máu, oxy, dinh dưỡng đến não. Điều này sẽ gây thiếu máu não, suy giảm trí nhớ, đau nhức đầu,nghiêm trọng hơn là đột quỵ, liệt,...
• Xơ vữa động mạch vành làm giảm lưu lượng máu nuôi dưỡng tế bào cơ tim. Điều này có thể dẫn đến bệnh tim thiếu máu cục bộ, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim,...
• Xơ vữa động mạch chi dưới làm giảm lưu lượng máu đến chân, gây đau cách hồi, lạnh chi, teo cơ, hoại tử chi,...
• Xơ vữa động mạch thận làm giảm lưu lượng máu đến thận. Điều này dẫn đến tăng huyết áp, bệnh thận mạn, suy thận,....

   Như vậy, có thể thấy, xơ vữa động mạch là một bệnh lý rất nguy hiểm. Vậy, nguyên nhân gây xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch vành gây ảnh hưởng đến tim

Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch

    Tất cả các động mạch đều được tạo bởi 3 lớp. Trong đó, lớp nội mạc là phần tiếp xúc trực tiếp với dòng máu.

   Khi lớp nội mạc bị tổn thương, các tế bào nội mạc tại đó sẽ mất khả năng sản sinh prostacyclin. Điều này thu hút các tiểu cầu tập trung và kết dính lại tại vị trí tổn thương. Chúng sẽ phóng thích yếu tố tăng trưởng, kích thích tế bào cơ trơn di chuyển từ lớp trung mạc ra nội mạc, và phát triển mạnh tại đây.

   Các bạch cầu đơn nhân cũng sẽ tụ tập tại đây và chuyển dạng thành đại thực bào. Đại thực bào này nuốt các cholesterol LDL và trở thành các tế bào bọt tích đầy mỡ. Khi quá tải, chúng sẽ bị vỡ, giải phóng cholesterol ra ngoài, tạo nên các vạch lipid. Theo thời gian, các vạch lipid sẽ dày lên thành các mảng xơ vữa động mạch.

   Quá trình hình thành mảng xơ vữa diễn ra trong thời gian dài, có khi lên tới cả chục năm. Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch có thể kể đến là:

Tuổi tác

   Càng có tuổi, các mạch máu trong cơ thể càng bị lão hóa và dễ bị tổn thương hơn. Đồng thời, quá trình chuyển hóa ở người già cũng chậm lại, làm tăng tỉ trọng mỡ trong cơ thể. Điều này sẽ tạo thuận lợi để các mảng xơ vữa hình thành và phát triển.

Người có tuổi sẽ dễ bị xơ vữa động mạch hơn

Hút thuốc lá

   Các chất độc hại trong thuốc lá khi đi vào máu sẽ trực tiếp làm tổn thương mạch máu. Đồng thời, Nicotin còn gây co mạch, làm tổn thương mạch máu, từ đó làm tăng nguy cơ xơ vữa.

Mỡ máu

   Người bị mỡ máu có hàm lượng LDL cholesterol tăng cao và HDL cholesterol giảm xuống. Trong đó, HDL cholesterol được coi là yếu tố ngăn chặn sự hình thành mảng xơ vữa.

Tăng đường huyết

   Tăng đường huyết là nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch ở người bệnh tiểu đường. Đường huyết cao làm tổn thương lớp nội mạc, khiến các phân tử lipid dễ lắng đọng. Cùng với đó, người bệnh tiểu đường còn bị tăng mỡ máu, các phân tử LDL cholesterol cũng có kích thước nhỏ hơn. Do đó, chúng dễ tích tụ thành các mảng bám hơn.

Tăng huyết áp

   Áp lực trong mạch máu tăng lên gây ra sự rối loạn chức năng nội mạc. Quá trình chết và tái tạo tế bào nội mạc bị mất cân bằng. Điều này khiến các mảng xơ vữa động mạch hình thành.

Tăng huyết áp gây tổn thương mạch máu

    Bên cạnh những nguyên nhân kể trên, chế độ dinh dưỡng kém, lười tập thể dục, uống rượu bia nhiều, căng thẳng, stress thường xuyên,... cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Cần làm gì để phát hiện sớm xơ vữa động mạch?

    Trên lâm sàng, số người bị xơ vữa động mạch được ghi nhận nhiều, đặc biệt là trên 40 tuổi. Căn bệnh này đáng lo ngại ở chỗ, nhiều người mắc bệnh hoàn toàn không có triệu chứng gì, chỉ khi các mảng xơ vữa quá dày, máu bị tắc nghẽn thì các triệu chứng mới xuất hiện.

    Chính vì bản thân người bệnh không nhận thức được mình mắc bệnh, nên việc phát hiện sớm cũng gặp rất nhiều khó khăn. Theo khuyến cáo, để phát hiện sớm xơ vữa động mạch, người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ. Đặc biệt, những đối tượng cần đi khám thường xuyên hơn là:

• Người từ 40 tuổi trở lên.
• Người thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu.
• Người huyết áp cao, tiểu đường.
• Người hút thuốc lá hoặc từng hút thuốc lá lâu năm.
• Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch.

   Xơ vữa động mạch là căn bệnh nguy hiểm. Vậy nên, mọi người cần nâng cao nhận thức, chủ động phòng ngừa để làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tập thể dục đều đặn, hạn chế căng thẳng, stress, bỏ hút thuốc, ngủ đủ giấc,... sẽ giúp thực hiện điều này.

    Hy vọng, bài viết trên đã cung cấp thêm những thông tin hữu ích cho quý độc giả về nguyên nhân gây xơ vữa động mạch. Nếu cần được hỗ trợ về các vấn đề sức khỏe, xin quý độc giả vui lòng gọi điện đến số hotline miễn cước 1800.1044 để được giải đáp nhanh nhất. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi bài viết!

XEM THÊM:

• Cách điều trị viêm loét dạ dày tá tràng và những lưu ý cần biết
• U nang buồng trứng có nguy hiểm không?