Viêm túi thừa là một tình trạng bệnh thường gặp phải ở đại tràng, đặc biệt là đối với người cao tuổi, thế nhưng đa số họ đều không hiểu rõ về căn bệnh này cũng như mức độ nguy hiểm của nó. Mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết sau đây để có được những kiến thức thiết yếu liên quan đến bệnh viêm túi thừa đại tràng này.
Bệnh viêm túi thừa đại tràng là gì?
Bệnh viêm túi thừa đại tràng là gì?
Túi thừa là những túi nhỏ phồng ra nằm ở lớp niêm mạc của ống tiêu hóa. Túi thừa thường lành tính, nó có thể thấy ở dạ dày, tá tràng, ruột non và ruột già (đại tràng), nhưng phần lớn là ở đại tràng và hiếm khi thấy ở dạ dày. Trong đó chiếm đến 95% túi thừa xuất hiện ở đại tràng sigma còn lại là túi thừa manh tràng.
Túi thừa của đại tràng thường có cấu tạo đơn giản hơn, không chứa tất cả các lớp của ống tiêu hóa, do đó nó được coi là túi thừa giả. Túi thừa đại tràng bên trái thường thấy hơn bên phải.
Nguyên nhân hình thành túi thừa được cho là xuất phát từ chỗ yếu của thành ruột, dưới áp lực trong lòng ruột (do ruột co thắt mạnh hoặc tích tụ nhiều chất thải) trong trường hợp táo bón kinh niên hoặc bệnh lý viêm đại tràng mãn tính chẳng hạn.
Vách đại tràng có 4 lớp bao gồm: niêm mạc, dưới niêm mạc, cơ và thanh mạc. Khi nội soi đại tràng, nếu thấy 4 lớp này bình thường, không có tình trạng lõm sâu đồng nghĩa không xuất hiện túi thừa. Nhưng ngược lại, nếu có tình trạng lõm sâu vào vách đại tràng thì đó chính là túi thừa đại tràng.
Viêm túi thừa đại tràng là tình trạng một hoặc nhiều túi thừa đại tràng bị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng dẫn đến viêm, sưng và đỏ. Bệnh lý này có thể nhẹ đến nặng phụ thuộc vào mức độ viêm nhiễm của túi thừa có nghiêm trọng hay không.
Yếu tố làm tăng nguy cơ viêm túi thừa đại tràng
Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị viêm túi thừa đại tràng, bao gồm:
- Bị các bệnh lý ở đại tràng như: Viêm đại tràng mãn tính, hội chứng ruột kích thích,...
- Cao tuổi: Tuổi càng cao, thuận theo sự lão hóa, mức độ vững chắc và độ đàn hồi của thành đại tràng cũng giảm đi, từ đó nguy cơ hình thành và viêm túi thừa đại tràng cũng tăng lên. Nguy cơ sẽ bắt đầu đáng kể khi bạn bước sang độ tuổi 40.
- Ăn ít chất xơ: Bệnh viêm túi thừa đại tràng thường phổ biến ở các nước công nghiệp phát triển, chẳng hạn như Mỹ, nơi mà chế độ ăn uống giàu carbohydrate tinh chế và ít chất xơ.
- Vận động thể lực: Vận động thể lực, tập thể dục thể thao hạn chế được cho là có liên quan đến nguy cơ hình thành túi thừa. Nhưng lý do cụ thể dẫn đến tình trạng này vẫn chưa được hiểu rõ.
- Béo phì: Thông thường người thừa cân béo phì có đại tràng yếu hơn, và thường phải chịu áp lực trong lòng ruột lớn hơn người bình thường. Điều này làm tăng nguy cơ xuất hiện viêm túi thừa và chảy máu túi thừa.
- Hút thuốc lá: làm tăng khả năng bị viêm túi thừa.
Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều đường tinh luyện tăng nguy cơ mắc bệnh
Triệu chứng bệnh viêm túi thừa đại tràng
Đa số bệnh nhân có túi thừa đại tràng không có triệu chứng lâm sàng. Số ít có triệu chứng đau bụng (thường ở vùng bụng dưới bên trái), kèm cảm giác trướng bụng, đầy hơi, rối loạn đại tiện (thường là táo bón, đôi khi phân lỏng hoặc phân có máu).
Khi túi thừa bị viêm, bệnh nhân thường gặp những triệu chứng sau:
- Đau đột ngột ở vùng bụng dưới bên trái, đau bụng có thể nhẹ lúc đầu và diễn tiến nặng hơn trong vài ngày;
- Thay đổi thói quen đi tiêu, thường đi ngoài phân lỏng hoặc táo bón;
- Chán ăn, buồn nôn và nôn ói;
- Sốt, thậm chí sốt cao, rét run;
- Chướng bụng, đầy hơi;
- Chảy máu từ trực tràng (ít gặp);
- Đau rát khi đi tiểu;
- Khí hư bất thường.
Trong trường hợp viêm túi thừa nhẹ, người bệnh có thể không gặp phải bất cứ triệu chứng nào. Trong trường hợp viêm túi thừa đại tràng nặng, bệnh nhân có thể có các triệu chứng như đau bụng dữ dội, sốt trên 38°C.
Viêm túi thừa đại tràng có nguy hiểm không?
Viêm túi thừa đại tràng nhìn chung là bệnh phổ biến và không quá nguy hiểm trừ khi gặp biến chứng, các biến chứng nghiêm trọng cần lưu ý như là:
- Viêm phúc mạc
Viêm túi thừa có thể gây hoại tử và vỡ túi thừa, khi đó các chất trong ống tiêu hóa ở đại tràng tràn vào khoang bụng, dẫn đến viêm phúc mạc. Viêm phúc mạc là một tình trạng cấp cứu ngoại khoa đòi hỏi phải phẫu thuật ngay lập tức để làm sạch khoang bụng. Cần phải loại bỏ một phần của đại tràng bị vỡ. Nếu viêm phúc mạc không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị tử vong.
- Áp xe và viêm tấy lan tỏa
Áp xe đại tràng là tình trạng viêm tích tụ khu trú thành mủ. Nếu ổ áp xe nhỏ có thể được điều trị thành công bằng kháng sinh. Nếu nó có kích thước lớn hoặc không đáp ứng với điều trị, các bác sĩ sẽ cần phải phẫu thuật dẫn lưu mủ và thậm chí có thể cần phải loại bỏ một số mô ruột bị tổn thương.
- Tắc ruột
Tình trạng viêm, nhiễm trùng về lâu dài có thể khiến các tổn thương tại đại tràng biến thành sẹo. Khi đó mô sẹo có thể gây ra tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn khu vực đó. Nếu tắc nghẽn một phần không cần phẫu thuật khẩn cấp. Tuy nhiên, nếu tắc nghẽn hoàn toàn, bệnh nhân sẽ cần phẫu thuật ngay.
- Chảy máu túi thừa
Chảy máu túi thừa cũng là một biến chứng phổ biến, xảy ra ở khoảng 17% những người bị viêm túi thừa mãn tính. Tình trạng này thường không đau và chảy máu thường tự dừng lại. Nhưng trong một số trường hợp, chảy máu có thể kéo dài mà bệnh nhân không để ý đến, thành ra thiếu máu và diễn tiến nghiêm trọng. Tình trạng chảy máu túi thừa có thể quan sát thấy qua việc đại tiện, nếu có bất thường hãy đi khám chữa kịp thời.
Biến chứng chảy máu túi thừa đại tràng
- Lỗ rò
Lỗ rò là sự hình thành đường tắt bất thường giữa hai cơ quan. Trong viêm túi thừa đại tràng, lỗ rò có thể được hình thành và thường nối đại tràng với bàng quang, ruột non hoặc âm đạo. Các triệu chứng như: có không khí hoặc phân trong nước tiểu, đau khi đi tiểu hoặc tiết dịch âm đạo bất thường.
Sau một đợt viêm túi thừa đại tràng đột ngột, có tới khoảng 14% người bệnh có nguy cơ phát triển lỗ rò. Khi phát hiện có lỗ rò thường người bệnh phải phẫu thuật để điều trị tình trạng này và để tránh các biến chứng nặng hơn.
Điều trị bệnh viêm túi thừa đại tràng
Với bệnh viêm túi thừa nhẹ, không có biến chứng: Bệnh nhân chỉ cần điều trị ngoại trú bằng thuốc kháng sinh, giảm đau và chống co thắt theo chỉ định của bác sĩ. Để đại tràng nghỉ ngơi bằng cách bệnh nhân nhịn ăn gián đoạn hoặc ăn ít trong vài ngày, sau đó dùng thức ăn lỏng, nhiều chất xơ (ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau củ) cho tới khi hết đau hẳn.
Với bệnh viêm túi thừa nặng, thường xuyên tái phát: Nếu viêm túi thừa đại tràng nặng, cơn đau nhiều, bệnh nhân cần được điều trị nội trú tại viện. Nếu không giảm bệnh sau 3 ngày dùng kháng sinh, bị viêm ruột, có túi mủ, viêm phúc mạc thì cần phẫu thuật cắt bỏ đoạn đại tràng có túi thừa bị viêm. Có 2 loại phẫu thuật là cắt ruột một thì và cắt ruột hai thì.
- Với cắt ruột một thì, bác sĩ sẽ cắt phần ruột chứa túi thừa, sau đó nối lại các đoạn ruột già không bị viêm, cho phép nhu động ruột bình thường.
- Với cắt ruột 2 thì và làm hậu môn nhân tạo được chỉ định cho bệnh nhân viêm đại tràng nặng, bác sĩ không thể nối đại tràng và trực tràng trong lần mổ đầu tiên. Khi phẫu thuật bác sĩ sẽ mở một lỗ trên thành bụng, nối ruột già vào đó để đưa chất thải ra ngoài. Sau vài tháng, khi tình trạng viêm đã lành, bác sĩ sẽ phẫu thuật lần 2 để nối lại phần ruột đã cắt.
Cách phòng bệnh viêm túi thừa đại tràng
Theo các chuyên gia y tế, để ngăn ngừa bệnh viêm túi thừa, người bệnh cần lưu ý những điều sau:
- Nên ăn nhiều chất xơ: khoai lang, cà rốt, cam, táo, các loại hạt đậu, bơ…Chất xơ làm tăng nhu động ruột, hạn chế sự hình thành của túi thừa, giảm sự phát triển của túi thừa đã có sẵn trong lòng đại tràng.
- Uống nhiều nước: mỗi ngày uống 1,5-2 lít nước có tác dụng làm mềm phân trong ruột già, giảm hiện tượng táo bón.
- Tập thể dục đều đặn: Vận động hợp lý rất tốt cho hệ tiêu hóa, ngăn ngừa viêm và nhiễm trùng túi thừa, giảm áp lực ruột già, hạn chế tối đa các bệnh về đường ruột.
- Hạn chế đồ ăn mặn, cay, nóng, nước uống có gas gây khó khăn cho hệ tiêu hóa, tăng nguy cơ viêm túi thừa.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ.
- Cần kiểm soát hiệu quả các bệnh lý ở đại tràng như viêm đại tràng mãn tính, hay hội chứng ruột kích thích. Bệnh nhân có thể tham khảo sản phẩm BoniBaio của Mỹ để kiểm soát các bệnh lý này.
Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm túi thừa đại tràng, về các yếu tố nguy cơ, mức độ nguy hiểm cũng như cách điều trị của tình trạng này. Nếu có băn khoăn nào khác, bạn hãy liên hệ hotline 1800 1044 (miễn cước) để được tư vấn cụ thể.
XEM THÊM: