Ám ảnh bởi cân nặng và nỗi sợ hãi mà béo phì có thể gây ra mà không ít người, đặc biệt là chị em phụ nữ đã tìm tới những phương pháp được quảng cáo là thuốc hay thực phẩm chức năng giúp giảm cân “thần tốc”. Vậy thực hư các loại thuốc giảm cân này ra sao, liệu nó có thần kỳ như lời đồn? Xin mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây.
Thực hư về các loại thuốc giảm cân
Thực hư về các loại thuốc giảm cân “thần tốc”
Chỉ cần mở các trang mạng xã hội như facebook, zalo, tiktok… thì hàng loạt các loại thực phẩm chức năng, các loại thuốc giảm cân dưới dạng viên, bột, nước, trà, cà phê… được quảng cáo bằng những lời có cánh là giúp giảm cân thần tốc, chỉ sau 7-10 ngày là có thể giảm từ 5-7 kg.
Các loại thuốc giảm cân này được công bố là thành phần hoàn toàn từ thiên nhiên, nhưng sự thật thì với thành phần như vậy rất khó để có thể đạt được hiệu quả giảm cân chỉ trong một thời gian ngắn. Phát ngôn về vấn đề này, đại diện của Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã đưa ra khuyến cáo: “Nếu bạn đang tìm đến các sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thuốc giảm cân mà theo quảng cáo là sẽ làm cho bạn giảm cân một cách nhanh chóng thì đừng tin, nếu không chúng sẽ hủy hoại sức khỏe của bạn một cách trầm trọng”.
Để làm rõ vấn đề này, các cơ quan chức năng đã tiến hành điều tra và phát hiện ra rất nhiều loại thực phẩm chức năng trong đó có pha trộn thêm những thành phần thuốc giảm cân tân dược. Điều đáng nói là những hoạt chất này có chứa hàm lượng vượt quá mức cho phép, hoặc là những loại thuốc giảm cân đã bị rút khỏi thị trường và cấm sử dụng do có quá nhiều tác dụng phụ.
Ví dụ, FDA đã phát hiện ra nhiều TPCN giúp giảm cân nhưng trong thành phần có chứa một lượng lớn thuốc chống động kinh, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc chống trầm cảm. Có sản phẩm thì chứa sibutramine, phenolphtalein, fenfluramine, đây đều là những loại thuốc đã bị cấm khỏi thị trường vì có thể gây đột quỵ, suy tim... Hoặc một số sản phẩm thì chứa thuốc lợi tiểu cực mạnh là triamterene làm giảm lượng nước trong cơ thể từ đó giảm cân, tuy nhiên loại thuốc này có những tác dụng phụ nghiêm trọng như hạ huyết áp, phù, suy tim sung huyết… nên bắt buộc phải có sự giám sát chặt chẽ trong quá trình điều trị.
Các loại thuốc giảm cân đã được công nhận
Hiện nay, có 3 nhóm thuốc giảm cân chính đã được công nhận, tuy nhiên chúng cũng có các tác dụng phụ nguy hiểm.
- Thuốc giảm cân làm no ống tiêu hóa: Chứa sterculia, methylcellulose… các chất này không hấp thu vào máu mà chỉ nằm trong lòng ruột, hút nước và trương nở, làm đầy bụng. Từ đó người sử dụng có cảm giác no và giảm việc ăn uống. Thuốc có một số tác dụng phụ như gây trướng bụng, đầy hơi. Những người mắc chứng hẹp đường tiêu hóa có thể bị tắc ruột hoàn toàn.
- Thuốc giảm cân ức chế lipase: Orlistat có tác dụng ức chế enzyme Lipase có tác dụng phân hủy chất béo. Nhờ vậy mà chất béo không được tiêu hóa mà sẽ đào thải qua phân. Tác dụng phụ của thuốc: rối loạn lo âu, nhiễm trùng đường hô hấp dưới, rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng đường tiết niệu…
- Thuốc ức chế sự thèm ăn: Các thuốc này tác động đến các chất dẫn truyền thần kinh của não bộ hoặc trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương từ đó tạo cảm giác chán ăn. Một số thuốc giảm cân tiêu biểu của nhóm này đó là Lorcaserin, Bupropion/Naltrexone (một thuốc chống trầm cảm và một thuốc hỗ trợ cai rượu và ma túy), phentermin. Các thuốc này tác động lên hệ thần kinh trung ương nên có thể gây mất ngủ, buồn nôn, rối loạn nhịp tim…
Các loại thuốc giảm cân đã được chấp thuận trong trường hợp chỉ số BMI trên 30 hoặc trên 27 có kèm theo các yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu. Tuy nhiên những loại thuốc này có rất nhiều tác dụng phụ hoặc thậm chí có thể gây nghiện nên việc sử dụng thuốc giảm cân chỉ kéo dài trong thời gian ngắn dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa.
Sử dụng thuốc giảm cân phải có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ
Chế độ giảm cân tiêu cực
Bên cạnh việc sử dụng thuốc giảm cân không đúng cách, một số phương pháp giảm cân được xem là tiêu cực, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe có thể đề cập tới như:
- Nhịn ăn: Các nhà khoa học đã nhận thấy một số lợi ích từ việc nhịn ăn với giảm cân và gọi phương pháp này với cái tên là nhịn ăn gián đoạn. Tuy nhiên nhiều người lại không thực sự hiểu rõ về phương pháp này mà lại lạm dụng nó, họ nhịn ăn trong một thời gian dài. Điều này là phản khoa học. Đối với những người tiểu đường đang phải kiểm soát đường huyết, việc nhịn ăn kéo dài sẽ khiến lượng đường trong máu hạ xuống mức nguy hiểm, gọi là tụt đường huyết. Việc nhịn ăn tiêu cực cũng sẽ dẫn tới mất xương và cơ bắp (do cơ thể phân hủy protid trong cơ bắp để lấy năng lượng).
- Bỏ qua hoàn toàn chất béo: Đa phần mọi người đều cho rằng chất béo khiến họ tăng cân vì vậy cắt bỏ hoàn toàn chất béo sẽ giúp họ giảm cân. Đây là một quan niệm sai lầm. Chất béo, đường, protein là 3 thành phần cung cấp năng lượng thiết yếu cho cơ thể. Chất béo xấu mà mọi người nên tránh là chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa. Chất béo không bão hòa (từ dầu oliu, mỡ cá, thịt cá) lại rất có ích cho sức khỏe, nó giúp ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch, tạo cảm giác no và kiểm soát cơn thèm ăn. Do đó, chất béo không bão hòa thực tế còn giúp giảm cân.
- Ăn quá nhiều trái cây: Trái cây có nhiều vitamin, khoáng chất có lợi cho cơ thể. Tuy nhiên với tất cả các chất được nạp vào cơ thể thì không phải cứ nhiều là tốt mà chỉ “đủ”. Trái cây không thể thay thế nguồn năng lượng từ protein, đường, chất béo.
Chế độ giảm cân khoa học
PGS.TS Tạ Văn Bình, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu rối loạn chuyển hóa - đái tháo đường cho biết: Béo phì có 2 yếu tố ảnh hưởng chính là gen và môi trường. Yếu tố gen là không thể can thiệp, do đó, muốn giảm cân thì phải tác động vào yếu tố môi trường. Yếu tố môi trường ở đây chính là chế độ dinh dưỡng, tập luyện và một số thói quen khác.
Nguyên tắc cơ bản giúp giảm cân an toàn, hiệu quả đó là tổng lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày phải nhỏ hơn tổng lượng calo tiêu thụ. Calo đưa vào từ nguồn dinh dưỡng, calo tiêu thụ là từ tập luyện.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng được xây dựng theo nguyên tắc:
- Tăng cường lượng rau xanh, chất xơ. Trong bữa ăn nên ăn rau trước vì rau sẽ lấp bớt khoảng trống trong dạ dày, hạn chế cảm giác thèm ăn. Khi đó lượng thức ăn từ thịt, tinh bột sẽ giảm bớt.
- Cân đối các thành phần dinh dưỡng từ chất bột đường (cơm, khoai tây, bún, phở…), chất béo và protein.
- Tránh sử dụng các thực phẩm chiên xào, dầu mỡ, chứa nhiều mỡ động vật, đồ ăn chế biến sẵn.
- Hạn chế sử dụng rượu, bia, chất kích thích.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học giúp giảm cân an toàn, hiệu quả
Chế độ tập luyện khoa học
Tập thể dục là điều vô cùng cần thiết vì nó giúp tiêu thụ lượng calo bạn nạp vào cơ thể mỗi ngày, đốt cháy mỡ thừa, từ đó giúp giảm cân. Một số lưu ý về chế độ tập luyện cho người muốn giảm cân:
- Duy trì thói quen tập luyện đều đặn.
- Việc tập luyện nên bắt đầu từ mức độ thấp, phù hợp với tình trạng sức khỏe.
- Lựa chọn bài tập đa dạng. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội. Xen kẽ với các hôm tập nhẹ nhàng sẽ là những bài tập có cường độ cao như bài tập cardio (bài tập giúp đốt cháy lượng mỡ thừa trong cơ thể một cách nhanh chóng). Tuy nhiên những bài tập cardio làm tăng nhịp tim của người tập, do đó không nên lạm dụng quá nhiều lần trong 1 tuần.
Lối sống lành mạnh
- Ngủ đủ giấc.
- Hạn chế căng thẳng, stress.
- Tránh thức khuya vì có thể kích thích sự thèm ăn.
- Không hút thuốc lá.
Nhìn chung, thuốc giảm cân “thần tốc” không phải một lựa chọn an toàn. Cân bằng giữa chế độ dinh dưỡng và tập luyện chính là “liều thuốc giảm cân” an toàn và hiệu quả nhất. Mọi băn khoăn, thắc mắc xin vui lòng liên hệ 1800.1044 (miễn cước) để được giải đáp.
XEM THÊM: